Nederlandse naam: Slangenkruid, Latijnse naam: Echium vulgare, vindplaats: houtzagerssingel 13 05 2016
Slangenkruid, Echium vulgare, is een plant uit de familie van de ruwbladigen. Haar naam heeft in grote delen van Europa een verwijzing naar slangen, in het bijzonder naar adders.
Viperine is adder in het Frans, in Engeland noemt men de plant Viper’s bugloss en in Duitsland wordt het slangenkruid Gewöhnliche Natternkopf ofwel gewone slangenkop genoemd. Deze reeks stelt mij in staat een lans te breken voor het gebruik van de locale namen van planten.
Over het algemeen wordt het gebruiken van de Latijnse naam van planten gezien als het toonbeeld van botanische kennis. Als je de Latijnse naam van een plant of dier kent, weet je echt waar je het over hebt.
Lokale namen zijn toch echt een beetje voor de mindere goden die misschien wel een plant herkennen, maar zich er toch vooral niet serieus mee bezig houden.
Geheel onbegrijpelijk is dit niet. Sinds Carl Linnaeus ‘Species Plantarum’, gebruikt iedereen die zich professioneel met planten bezig houd, of dat nu een kweker, botanicus of tuinman is, Latijnse namen. Maar dat betekent niet dat de plantennamen die daarvoor lokaal werden gebruikt hun waarde hebben verloren.
Ze vertellen een zeer boeiend verhaal over gebruik en geven de grenzen van grote historische rijken aan.
Slangenkruid word al sinds de Romeinse botanicus en geneesheer Dioscorides (40-90 n. Chr.) in zijn boek ‘Materia medica’ de plant in verband bracht met het genezen en voorkomen van slangenbeten gebruikt als geneeskrachtig plant.
Het was in die tijd niet ongebruikelijk om planten op basis van hun uiterlijke kenmerken geneeskrachtige eigenschappen toe te dichten. En aangezien de zaden van het slangenkruid wel wat weg hebben van een slangenkop, was het verband al snel gelegd.
In Nederland kom je slangenkruid vooral in de duinen tegen. In de schilderswijk vind ik hem vooral langs trambanen en het treinspoor. Met name het tramspoor lijkt een dankbare snelweg voor veel duinplanten die op deze manier de wijk weten te bereiken.
home 